لامینیتهای پرسلنی به دو منظور کلی ساخته میشوند:
یکی به منظور تصحیح رنگ و دیگری جهت بازسازی شکل و نامرتب بودن دندانها. در این مقاله ابتدا به مورد اول، یعنی وقتی که شکل دندانها قابل قبول بوده و فقط تصحیح رنگ مدنظر باشد، میپردازیم و به نحوه تراش،خط خاتمه تراش اشاره می شود و سپس مورد دوم یعنی بدشکلی و نامرتب بودن دندانها شرح داده خواهد شد و در اخر توضیحاتی در مورد امتحان(try in)و سمان کردن آنها ارائه می کنیم.

نحوهی تراش
در صورتیکه مشکل فقط رنگ دندان است و شکل و ترتیب دندان مشکلی ندارد، تراش فقط محدود به سطح لیبال، در حد مینای دندان میباشد. مسأله مهمی که باید در نظر داشت این است که وضعیت لبهی انسیزال صحیح است یا قصد تصحیح آنرا داریم؟ در صورتیکه نخواهیم موقعیت لبه انسیزال را تغییر دهیم. تراش از لبه انسیزال تا حدود 5/0 میلی متر زیر لثه (یا به عبارتی صحیح تر نیمی از عمق سالکوس لثهای) در سطح لبیال ادامه دارد و در سطوح پروگزیمال، چنانچه دندانهای مجاور نیاز به لامینیت ندارند و در طرح درمان نمیباشند، تماس پروگزیمالی را حفظ میکنیم ولی اگر دندانهای مجاور نیز لامینیت خواهند شد جهت تسهیل ساخت و شکلدهی لامینیت، باید کنتاکتها باز شوند.
همه پوسیدگیها یا پرکردگیهای کوچک قبلی را باید برداشت. اگر پوسیدگیهای زیر لثهای از CEJ پایینتر باشند باید در باندینگ به عاج حداکثر دقت بشود تا در آن ناحیه ریز نشت (Leakage) نداشته باشیم.به هر حال عمق تراش در سطح لیبال فقط حدود 5/0 میلیمتر می باشد که با استفاده از فرز مخصوص آن که در شکل (۱) نشان داده شده است، میتوان این عمق تراش را بدست آورد. در ناحیه سرویکالی بدلیل ضخامت کمتر مینا عمق تراش 3/0 میلیمتر میباشد. (شکل ۱)

بازسازي شکل و نامرتب بودن دندانها
همانطوريکه که در قسمت قبلي عنوان گرديد، لامينيتهاي دنداني به دو منظور ساخته ميشوند: يکي به منظور تصحيح رنگ و ديگري جهت بازسازي شکل و نامرتب بودن دندانها.در قسمت قبل مورد اول يعني تصحيح رنگ بدون تغيير شکل دندان اشاره گرديد و در اين قسمت ساخت لامينيت براي بازسازي شکل و نامرتب بودن دندانها بررسي خواهد شد که منظور از آن کليه مشکلات در ارتباط با شکل دندانها اعم از دياستم، عدم تناسب شکل دندان، تصحيح فضا بين دندانها، بيرون يا داخل بودن دندان نسبت به قوس فکي، لترالهاي pegshape، تصحيح خط لبخند يا Smile Line و غيره ميباشند. در اين موارد ابتدا بايد يک قالب اوليه تهيه شده و فرم مطلوب دندانها را wax-up نموده و به بيمار نشان داده، همچنين خود دندانپزشک مشاهده کند که براي رسيدن به فرم مطلوب چه کارهايي بايد انجام گيرد. سپس از اين wax-up يک ايندکس تهيه شده و کلياتي از وضع نهايي به بيمار نشان داده شود. در اين حالت ميتوان فهميد که از کدام قسمت دندان بايد بيشتر برداشت و کدام قسمت دندان اصلاً نبايد تراشي داده شود.
بعد از تأييد بيمار، درمان شروع شده در اين حالت بر اساس ايندکس روي دندانها تراش مورد نظر انجام شده و براساس همان مواردي که در قسمت قبلي اشاره گرديد قالبگيري و امتحان رستوريشن و نهايتاً cementationانجام ميشود.
در اين تصوير
a تعدادي دياستم و همچنين خط لبخند معکوس مي باشد،
wax up b دندانها
c ايندکس سليکوني تهيه شده,
d تراش در حد ميناي دندان انجام شده و ترميم کامپوزيت قبلي بيمار نيز برداشته شده
e رستوريشن موقتي
f لامينيت پرسلني IPS e-max
امتحان (Try in)
پس از ساخته شدن کار در جلسهيTry in با استفاده از موم چسب يا مومهاي مخصوص که به سطح لبيال لامينيت متصل است، لامينيت را برداشته و روي دندان قرار ميدهيم، ابتدا رنگ و ظاهر لامينيت را بررسي مينماييم، سپس کنتاکتهاي پروگزيمالي را چک ميکنيم. در مرحله بعدي داخل آنرا Fit checker يا lightbody قرار داده تا از نشستن کامل لامينيت اطمينان حاصل شود.
حال چنانچه در نقاطي مادهي Fit checker پس زده بود، آن نواحي ترجيحاً از روي دندان برداشته يا ريليف ميشود و داخل لامينيت نبايد فرز زده شود.
پس از اين مرحله اکلوژن يا موقعيت کاسپ باکال يا در دندانهاي قدامي موقعيت لبهي انسيزالي را بررسي ميکنيم، اگر در همان اول کار که اشاره گرديد ظاهر لامينيت اشکال داشت. مثلاً اکلوژن يا لبهي انسيزال خيلي بلند بود و يا اگر کوتاه بود کار در همان مرحله نخست جهت تکرار به لابراتوار بازگردانده ميشود و يا اينکه چنانچه نياز به اصلاح تراش دارد انجام شده و مجدداً قالبگيري ميگردد، اما در صورتيکه بسيار جزئي، اکلوژن يا لبهي انسيزال بلند باشد، ميتوان پس از سمان کردن آنرا تصحيح و پاليش نمود.
Cementation
پس از انجام try in مرحله cementation ميباشد، از آنجايي که سمان لامينيتها رزيني ميباشد بايد هم روي دندان و هم داخل لامينيت يکسري کارها انجام گيرد، مثلاً روي دندان اسيد اچ انجام شود (اسيد فسفريک37%) و براساس دستورالعمل کارخانه روي دندان بماند، شسته شود و خشک شود سپس از باندينگ استفاده شود که آنهم بسته به نوع باندينگ متفاوت خواهد بود.
در مورد لامينيت نيز چنانچه لامينيت از جنس زيرکونيوم نباشد ابتدا HFزده شود و آن هم براساس دستورالعمل کارخانه سازنده صبر کرده، سپس شسته شود و خشک شود و بعد سايلن ميزنيم، حال که هم دندان و هم لامينيت آماده است، سمان رزيني بر اساس ضخامت لامينيت (سمان رزيني نوري يا self cure و يا dual cure ) داخل لامينيت گذاشته و توسط همان موم چسب که روي سطح لبيال لامينيت متصل است، لامينيت را روي دندان قرار ميدهيم، ابتدا اضافات سمان را پاک کرده و حتي کنتاکتها را با نگه داشتن لامينيت در محل خود تميز کرده بعد نور تابانده ميشود و براساس دستورالعمل کارخانه سازنده ادامه ميدهيم.
لازم به تذکر است که اضافات سمان حتي الامکان قبل از لايت کيور تميز شود ولي بعد از کيور هم با استفاده از فرزهايي که مخصوص برداشت اضافات سمان ميباشد ميتوان سالکوس لثهاي يا نواحي مارژين را بدون آسيب به لامينيت يا دندان پاک کرد، همچنين با نوارهاي finishing نواحي بين دنداني را تميز ميکنيم، در آخر اکلوژن و کنتاکتها را مجدداً بررسي کرده و کار را به اتمام ميرسانيم. در آخر دستورات لازم و نکات ايمني را به بيمار گوشزد نموده و معاينات ادواري را مدنظر قرار ميدهيم.
دکتر ساحل مقتدرنژاد
دارای بورد دندانپزشکی کانادا
دارای بورد تخصصی پروتزهای دندانی ایران،
استادیارسابق دانشگاههای ایران
فارغ التحصیل از دانشگاه تهران