امروزه کامپوزیت‌ها پر مصرف‌ترین مواد ترمیم مستقیم در دندان‌ها به شمار می‌آیند. بر خلاف آمالگام که خاصیت متراکم شدن داشته و می‌توان توسط آنها نقاط تماس مناسب و محکمی به دست آورد، کامپازیت‌ها پس از متراکم شدن به فرم اولیه خود باز می‌گردد و در صورتیکه از روش‌های خاصی استفاده نشود که آنها را در جای خود نگه دارد، فاصله بین دندان‌ها باز مانده و موجب گیر‌کردن مواد غذایی و متعاقباً ایجاد پوسیدگی ثانویه و بیماری لثه‌ای می‌شود.
روش کار
برای ایجاد نقاط تماس محکم بین دندان‌ها به هنگام استفاده از کامپازیت‌ها نکات زیر را باید رعایت کرد.
1-پری وجینگ (pre wedging)
پس از اعمال بی‌حسی و پیش از تهیه حفره، قطعه‌ای از نوار ماتریکس فلزی را بین دندان‌های مورد نظر گذاشته و با یک وج آن را در جای خود محکم می‌کنیم با این کار علاوه بر اینکه از دندان مجاور محافظت به عمل می‌آوریم، موجب فاصله پیدا کردن بین دندان‌ها شده و پس از اتمام کار که وج و نوار ماتریکس برداشته می‌شوند، دندان‌ها به سمت هم برگشته و موجب محکم شدن نقطه تماس بین آنها می‌شود.
۲–استفاده از نوار ماتریکس مناسب
بهتر است برای ترمیم حفرات پروکزیمالی دندان‌های خلفی از نوار ماتریکس‌های نازک و کانتور دار استفاده کرد تا پس از ترمیم فرم صحیح در نقطه تماس ایجاد شود. جنس این ماتریکس‌ها می‌تواند فلزی یا سلولوییدی باشد.در شکل زیر می‌توان انواع نوارهای کانتور دار را مشاهده کرد.
۳- استفاده از وج مناسب پس از قرار دادن نوار ماتریکس
بهترین وج‌ها انواع آناتومیک آنها هستند. بطور کلی وج‌های چوبی در محیط دهان آب جذب کرده، متورم شده و بهتر با دندان و ماتریکس منطبق می‌شوند. البته امروزه وج‌های پلاستیکی مخصوصی برای ترمیم‌های پروکزیمالی وجود دارند که به خاطر فرم خاص و زواید کناریشان به خوبی با دندان منطبق شده و علاوه بر منطبق کردن ماتریکس با دندان در ناحیه جینجیوال موجب فاصله پیدا کردن دندان ها از هم نیز می‌شوند.
۴- استفاده از رینگ
پس از قرار دادن ماتریکس‌های تکه‌ای یا sectional کانتور‌دار و قرار‌دادن وج، برای بهتر منطبق شدن ماتریکس با دیواره‌های دندان باید از رینگ‌های مخصوص استفاده کرد.
این رینگ‌ها علاوه بر منطبق کردن ماتریکس با دندان موجب جدا شدن و فاصله گرفتن دندان‌ها از هم نیز می‌شود. به همین دلیل هم، پس از اتمام کار و بر داشتن آن دندان‌ها به سمت هم برگشته و نقطه تماس آنها محکم‌تر می‌شود.
۵- برنیش و منطبق کردن نوار ماتریکس به سمت دندان مجاور
هنگامیکه نوار ماتریکس ،وج و رینگ را قرار می‌دهیم بین دندان‌ها فاصله‌ای می‌افتد و اگر در همین حالت دندان را ترمیم کنیم، کانتکت باز می‌ماند. به همین خاطر باید توسط وسیله‌ای مانند برنیشر یا اسپاتول کامپازیت نوار ماتریکس را از داخل حفره به سمت دندان مجاور فشار داده و منطبق کنیم.
۶-گاهی اوقات در حفرات وسیع نیاز هست که هنگام لایت کیور‌کردن کامپازیت آن را به سمت دندان مجاور هل بدهیم. این کار را می‌توان توسط وسیله‌ای مانند کندانسر یا وسایل مخصوص این کار انجام داد.
این کار موجب می‌شود که کامپازیت در موقعیتی پلیمریزه و سفت شود که به سمت دندان مجاور فشرده شده است و در همان حالت فرم خود را نگه می‌دارد. پس از خارج کردن وسیله از درون کامپوزیت آن را مجدداً 20 ثانیه لایت کیور کرده و سپس لایه بعدی کامپوزیت را قرار می‌دهیم.
برای انطباق بهتر کامپوزیت با دیواره‌ها و کف حفره می‌توان ابتدا کمی کامپوزیت سیال یا فلوب (flowable) داخل حفره گذاشت و سپس کامپوزیت اصلی را روی آن پک کرده و آنها را با هم کیور کرد.
همچنین می‌توان از دستگاه گرم‌کننده کامپوزیت یا composite warmerاستفاده کرد تا قوام کامپوزیت خمیری و سفت را نرم کرده و انطباق آن را بهبود بخشد.
بدین ترتیب با استفاده از مراحل فوق می‌توان نقطه تماس مناسب و محکمی برای ترمیم کامپوزیت خلفی ایجاد کرد.
متخصص دندانپزشکی
ترمیمی و زیبایی؛ عضو انجمن
دندانپزشکی آمریکا؛ فلوشیپ
لیزر از دانشگاه آخن آلمان
