راههایی برای کنار آمدن با اخراج از کار
از دست دادن شغل آخر دنیا نیست
دکتر علیرضا آشوری
با از دست دادن کار دنیا به آخر نمی‌رسد شاید حتی از نو آغاز شود. در اینجا راهکارهایی به شما معرفی می‌کنیم تا با این اتفاق کنار بیایید.
بیایید واقع‌بین باشیم؛ می‌دانید که قرار است به زودی شما را اخراج کنند. همه شواهد و قرائن گواهی می‌دهند.طبیعی است که اعصاب‌تان بهم ریخته و شاید افسرده و ناامید شده باشید اما با کمی برنامه‌ریزی می‌توانید بر ناراحتی ناشی از این اتفاق غلبه کرده و حتی زندگی بهتری را آغاز کنید. در اینجا چند راهنمایی داریم برای شمایی که ممکن است بزودی از کار بیکار شوید
- غافلگیر نشوید
همان موقعی که این فکر ناخوشایند از فکرتان رد شد که ممکن است از کار بیکار شوید باید آماده مقابله با آن شوید تا اگر احیانا چنین اتفاقی افتاد غافلگیر نشده و اصطلاحا کاسه چه کنم دست‌تان نگیرید.
- لیست آدرس‌ها و شماره تلفن‌هایی را که روی کامپیوتر اداره‌تان هست کپی کنید. اگر بخواهید زمانی در همان زمینه کاری مشغول کار شوید ممکن است سرو کارتان با همین آدرس‌ها و تلفن‌ها بیفتد.
- همان زمانی که هنوز سر کار هستید از تمام افرادی که وقتی بیکار شوید ممکن است بتوانند برای شما کاری دست و پا کنند فهرستی تهیه کنید. گهگاه به این افراد زنگ بزنید و فقط احوالپرسی کنید.
- اگر مطمئن بودید که دارید اخراج می‌شوید می‌توانید پیش‌دستی کرده و به یکی از این افراد زنگ بزنید و بگویید من دیگر نمی‌خواهم اینجا کار کنم و می‌خواهم استعفا بدهم شما کاری سراغ دارید؟!
- وقتی حس کردید ممکن است اخراج شوید سعی کنید پس‌انداز کنید. هر چه بیشتر بهتر؛ در حدی که شما را حدود 6 ماه اداره کند. یادتان باشد بانک یا موسسات مالی یا حتی دوست و آشنا به آدم بیکار کمک مالی نمی‌کنند. اگر این پول به فرم طلا یا ارز هم باشد همان کارکرد را خواهد داشت.
- اگر وبلاگ یا وبسایتی دارید رزومه کاری خود را در آن به روز کنید
- درباره وضعیت شغلی خود با یکی از مسوولان رده بالای اداره‌ای که در آن کار می‌کنید صحبت کنید. یادتان باشد این کار را قبل از اینکه شایعات وضعیت شغلی شما را به خطر بیندازد یا مقامات بالا مطلع شوند انجام دهید. سعی کنید رو راست و صادقانه صحبت کنید چون اگر بتوانید با صداقت آن مقام مسوول را نسبت به کیفیت کاری خود قانع کنید آن وقت احتمال اینکه خطر اخراج شما را تهدید کند کمتر می‌شود.
- با خطر روبرو شوید
شما باید متقاعد شوید که می‌توانید اتفاقات پیش‌بینی نشده را مدیریت کنید. برای اینکار باید از همان ابتدا محکم و با دید باز قدم بردارید:
- اگر فکر می‌کنید شغل فعلی‌تان ارزش‌ش را دارد(حتی اندک) برای حفظ آن بجنگید. نباید شکل و شمایل افراد شکست خورده و تسلیم شده را بخود بگیرید. نباید روسای شما فکر کنند شما براحتی حاضر هستید کارتان را ول کنید. به آنها نشان دهید کارتان برای‌تان ارزش دارد اما بی‌ادب و خشن نباشید.
- اگر تلاش‌تان شکست خورد برای خودتان راه فرار باقی بگذارید. آماده باشید؛ وقتی مطمئن هستید که سرتان بریده خواهد شد سعی کنید روشی را در پیش بگیرید که بتوانید با سربلندی از همکاران خود خداحافظی کنید. شلوغ بازی و شر به پا کردن فقط وجهه شما را خراب‌تر می‌کند.
- سعی کنید بعد از اخراج رابطه‌ای محترمانه با رییس و کارمندان محل سابق کاری خود داشته باشید. بله سعی کنید روزنه‌ای هر چند اندک را باز بگذارید چون ممکن است روزی دوباره به همان اداره برگردید. بنابراین پشت سرشان چیزی نگویید که بعدا نتوانید آن را رفع و رجوع کنید.
- برای ماه‌های آتی بودجه‌ای در نظر بگیرید. اگر این بودجه دقیق و مقتصدانه تنظیم شده باشد می‌تواند به مدت قابل توجهی شما را در شرایطی متعادل حفظ کند. چه مجرد هستید چه متاهل دوباره بنشینید و اولویت‌های مالی خود را از نو تنظیم کنید و برحسب اولویت برای آنها بودجه در نظر بگیرید. احتیاط همیشه شرط عقل است.
- اگر اخراج شدید سعی کنید تا جایی که می‌توانید وام و قرض نگیرید چون وقتی درآمد ثابتی ندارید پس دادن آن کار دشواری خواهد بود(البته متاسفانه بعضی وقتها چاره‌ای برای آدم باقی نمی‌ماند). در عوض سعی کنید اگر مقروض هستید یا باید قسط بدهید و خطر اخراج شدن شما را تهدید می‌کند تا زمانی که سر کار می‌روید تا حد امکان آنها را تسویه کنید.
- شما باید به شکل قابل ملاحظه‌ای هزینه‌های شخصی خود را کاهش دهید. یادتان باشد همیشه می‌توان برخی هزینه‌ها را کاهش داد. نگاهی دقیق و ریز به هزینه‌های ماهانه و هفتگی خود داشته باشید. بهترین راه این است که از چند وقت قبل بتوانید آنها را بنویسید تا بتوانید مقایسه کنید. اینکه در چنین شرایطی بتوانید بخودتان سخت بگیرید حیاتی است. مثلا بجای استفاده از تاکسی یا اوبر، اتوبوس سوار شوید، اگر مسافت خیلی دور نیست پیاده‌روی کنید، سعی کنید کمتر بیرون از منزل غذا بخورید یا اینکه از رستوران‌های گرانقمیت دوری کنید، فقط زمانی لباس بخرید که واقعا به آن نیاز دارید، زیاد با تلفن همراه خود صحبت نکنید، بهداشت فردی به خصوص بهداشت دهان خود را رعایت کنید تا کارتان به دوا و دکتر نکشد. به این سیاهه می‌توان دهها مورد دیگر را هم افزود.
- برف نیامده را پارو نکنید
از دست دادن شغل به معنی غوطه‌ور شدن در احساس یاس و سرشکستگی نیست. احتمال افسردگی و داشتن احساس یاس و ناامیدی در افراد به ویژه آنهایی که در رده سنی 25 تا 35 سال قرار دارند وقتی کارشان را از دست می‌دهند بسیار بالا است. نکته جالب و بد ماجرا این است که این افراد لزوما برای فرو رفتن در وادی افسردگی صبر نمی‌کنند تا از کار اخراج شوند بلکه حتی وقتی بحث تعدیل نیرو در حد حرف و شایعه هست هم دچار استرس و اضطراب می‌شوند. با این حال گاهی این استرس از وقوع اتفاقات پیش بینی نشده باعث می‌شود فرد برنامه جدیدی برای خود تنظیم کرده و حرکتی موثر و ارزشمند انجام دهد.
- یک رویکرد موثر در این زمینه این است که اجازه ندهید احساسات منفی برای شما تعیین تکلیف کنند. برعکس همواره به خودتان روحیه بدهید. به خودتان بگویید تو آدمی نیستی که بنشینی و غصه بخوری. به خودتان ایمان داشته باشید که توان یافتن یک کار جدید را دارید و از اینکه از کار بیکار شده‌اید احساس سرشکستگی و شرم نداشته باشید.
- · واقع بین باشید و سعی کنید علت اخراج خود را بطور منطقی تحلیل کنید. اگر به این نتیجه رسیدید که اخراج شما دلیل فنی داشته و در برخی زمینه‌ها دچار ضعف هستید الان زمان مناسبی برای برطرف کردن آنها است(مثلا اگر زبان انگلیسی‌تان ضعیف بوده آن را تقویت کنید یا اگر مهارتی را که برای انجام کارتان ضروری است درست بلد نیستید آن را یاد بگیرید).
- فاصله بین بیکار شدن و یافتن شغل جدید زمان مناسبی برای بازسازی یا نوسازی روابط با دوستان و خانواده است. قطعا بخاطر وضعیت خاص جوامع امروز افراد شاغل موقعیت کمتری برای معاشرت با خانواده و دوستان خود دارند. حالا این فرصت برای شما فراهم شده. پس از آن به بهترین نحو استفاده کنید.
- رویای خود را دنبال کنید
فاصله بین اخراج و یافتن کار جدید می‌تواند زمان مناسبی برای احیای رویاهای فراموش شده باشد. از احساس و غریزه خود پیروی کنید تا انسانی بشوید که همیشه دوست داشتید باشید. روانشناسان معتقدند بررسی مجدد آرزوها و تلاش برای تحقق آنها یکی از بهترین راه‌ها برای کاهش استرس و رهایی از فکر و خیال و اضطراب است. الان شما وقت کافی دارید. می‌توانید داستان بنویسید، شعر بگویید، باشگاه بروید، ورزشی را یاد بگیرید که هرگز آن را انجام نداده‌اید، گلکاری کنید و دهها و صدها کار دیگر. به زبان ساده بروید سراغ هر فعالیتی که باعث ایجاد شور و نشاط در شما می‌شود. همیشه یادتان باشد برای شروع هرگز دیر نیست و ماهی را هر وقت از آب بگیرید تازه است. خدا را چه دیده‌اید؛ شاید این فعالیت با نشاط در آینده به شغلی پر درآمد تبدیل شد. پس به قلبتان اعتماد کنید.
