All-on-X: مروری بر تاریخچه و چشمانداز فعلی
دکتر رامین ازقندی
پریودونتیست- ایمپلنتولوژیست
واشنگتن دی سی- آمریکا
چیزی که امروزه درمانی رایج به نظر میرسد، نخستین بار در دهه90 توسط پائولو مالو، به عنوان گزینهای قابل توجه به جامعه دندانپزشکی معرفی شد. با توجه به اینکه تکنیک بارگذاری فوری(immediate loading) قبلا برای ایمپلنتهای تک واحدی معرفی شده بود، سیستم All-On-4 عملا تعمیم یافته همان ایده محسوب میشد. در این تکنیک، دو ایمپلنت قدامی در موقعیت ورتیکالی قرار گرفته و دو ایمپلنت انتهایی بصورت تیلت یافته جایگذاری میشوند. با این کار جراح نه تنها میتواند ایمپلنتهای بلندتری جایگذاری کند بلکه قادر خواهد بود فاصله بین ایمپلنتها را برای دستیابی به یک فاصله قدامی خلفی(A-P Spread) بهتر ارتقا دهد که از لحاظ فیزیکی فواید بسیاری خواهد داشت. ایملپنتهای زاویهدار انتهایی همچنین طول بازوی کنتی لیور را کاهش داده و ساپورت پروتزی برای افزایش سطح جویدن را بهبود میبخشند.
گزینههای بازسازی قوسهای بیدندانی همیشه به واسطه میزان استخوان قابل استفاده و موقعیت لندمارکهای آناتومیک محدود میشوند. در نتیجه، بسیاری از طرح درمانهای متکی بر ایمپلنت، باید با اقداماتی تهاجمی تغییر کنند نظیر جایجایی عصب در مندیبلهای بشدت آتروفیک یا سینوس آگمنتیشن در موارد پنوماتیزاسیون سینوس در ماگزیلا. نیازی به گفتن نیست که این درمانها با درصد مشخصی از ریسک همراه بوده و دندانپزشک برای انجام آنها باید مهارت بالایی داشته باشد.
عامل دیگر، که شاید بیش از همه نادیده گرفته میشود، زمان مورد نیاز برای آماده سازی ناحیه بیدندانی جهت بازسازی و نوتوانی است. بطور متوسط و با استفاده از روشهای رایج، چیزی بین چهار تا هشت ماه زمان برای بازسازی فانکشن و استتیک چنین کیسهایی مورد نیاز است. با در نظر گرفتن زمان مورد نیاز برای دندانپزشک در هر جلسه درمانی در کنار تعداد ویزیتهای مورد نیاز برای دستیابی به نتایج مطلوب، ایده درمان در یک روز بیش از پیش مورد توجه قرار میگیرد.
گسترش All On 4
با افزایش تمایل جراحان به سیستم All-On-4، کمپانیهای ایمپلنت لوازم اختصاصی خود را برای تسهیل پروسه درمانی معرفی کردند. طبعا هر کمپانی در صدد بود نام و برند خود را بیش از پیش مطرح کرده و در بازار رو به رشد سهم بیشتری را به خود اختصاص دهد. سیستمهای نظیر Teeth in a day، Diem و TeethXpress همگی یک معنی داشتند: از بیدندانی تا پروتز در یک جلسه.
چیزی که در این فاصله تغییر کرد، این حقیقت بود که اغلب دندانپزشکان از جمله نگارنده گاهی بیش از 4 ایمپلنت را در این بیماران جایگذاری میکردیم. مثلا در طرح درمان خود من برای بیماران TeethXpress گاهی یک ایمپلنت پنجم در ناحیه میدلاین قرار میگرفت تا نیروهای جویدن بهتر توزیع شده و هنگام جویدن غذاهای سفت، پروتز دچار اشکال نشود. در هر بیماری، تورک 35-45 نیوتن بر سانتیمتر برای انجام بارگذاری فوری مطلوب خواهد بود.
نقش ایمپلنتهای زایگوماتیک
اکنون ما دسترسی بیشتر و بهتری به ایمپلنتهای زایگوماتیک شرکتهای مختلف داریم که به ما امکان میدهد All-On-X را برای کیسهای بیدندانی ماگزیلاری اجرا کنیم که در آنها سینوسهای بشدت پنوماتیزه و به شکلی غیرعادی بزرگ هستند. این ایمپلنتهای بسیار بلند، معمولا بلندتر از 30 میلیمتر و حداکثر 60 میلیمتر، به ما امکان بازسازی کیسهایی را میدهند که پیش از این با سیستم All-On-X قابل بازسازی نبودند. این مساله با بایپس کردن سطح دیستال سینوس و استفاده از زایگوماتیک پروسس جهت اینتگریشن ایمپلنت و عملکرد آن بعنوان اباتمنت انتهایی برای بارگذاری فوری پروتز میسر خواهد بود. ابداع این نوع ایمپلنت، چالش بزرگی در برخی کیسهای بیدندانی ماگزیلاری را مرتفع کرد که در آنها دستیابی به گسترش قدامی خلفی(A-P Spread) با قرار دادن یک ایمپلنت زاویهدار در قدام سینوس امکانپذیر نبود. به عبارت دیگر، در حالی که برخی اباتمنتهای انتهایی را میتوان با استفاده از ایمپلنتهای معمولی و قرار دادن با زاویه دیستالی و بکارگیری اباتمنتهای مولتی یونیت با زاویه 17-30 درجه طراحی کرد، برخی کیسها صرفا با ایمپلنتهایی با زاویه مزیالی قابل بازسازی هستند که اینتگریشن آنها در استخوان زایگوما اتفاق افتاده باشد.
پیشرفتهای تکنولوژیک
در حال حاضر تعداد کیسهای درمان شده با سیستم All-On-X با استفاده از پروتکلهای راهنمای جراحی رو به افزایش است. در کلینیک ما به طور روزمره ازدادههای سی بی سی تی و اسکن داخلی دهانی Trios برای طراحی راهنمای مورد نیاز استفاده میشود. تطبیق تکنولوژیهای جدیدتر میزان دقت و پیشبینیپذیری این درمانهای تکنیک سنستیو را افزایش داده است. با وارد کردن دادهها در نرم افزار مربوط به طراحی راهنما، ما یک کنفرانس مجازی برای مرور کیس و تهیه طرح درمان برگزار میکنیم. سپس لابراتوار با استفاده از همین اطلاعات استنت جراحی را میسازد که در فاز جراحی برای قراردادن ایمپلنتها در نواحی مطلوب برای درمان All-On-X مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
ارتباط دیجیتالی به بخش جدایی ناپذیر طراحی درمان چنین کیسهایی تبدیل شده و نگارنده بر این اعتقاد است که به استاندارد درمانی جدیدی در آینده تبدیل خواهد شد درست شبیه آنچه سی بی سی تی از ده سال پیش تاکنون از سر گذرانده است.
